به نقل از «تین نیوز»

◄ چند سوال مهم در مورد راه‌ آهن رشت آستارا

تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۷۱۴۱۵

تین نیوز عباس قربانعلی بیک* :

اولین قطار روسیه به مقصد عربستان از خاک ایران گذشت. تین نیوز در تاریخ 12 شهریور با انتشار این خبر، نوشت: قطار کانتینری با 36 واگن باری توسط یکی از شرکت های خصوصی فعال ایران در زمینه حمل و نقل بین المللی از طریق مرز ریلی اینچه برون در استان گلستان وارد کشور شد تا پس از سیر مسیر شمال به جنوب شبکه ریلی کشور به سوی بندرعباس رهسپار شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اندیشکده اصلاحات در صنعت ریلی در تیر 1402 گزارشی با عنوان ملاحظات اقتصادی و راهبردی در خصوص احداث راه آهن رشت آستارا را در 31 صفحه تنظیم و منتشر کرد که ضمن اشاره به یادداشت های گذشته در این زمینه(1) و پیشنهاد مطالعه این گزارش، پرسش های پایانی آن مرور می شود:     

با توجه به ظرفیت های موجود در مسیرهای آسیای میانه و دریای خزر، می توان از آنها برای ترانزیت بار استفاده کرد، بدون اینکه زمان را از دست بدهیم، متحمل هزینه جدید احداث زیرساخت شویم، و وابسته به یک کشور ناهمسو شویم. با این اوصاف، چرا ما باید ظرفیت های موجود را معطل نگه داریم و خط آهن رشت آستارا را با این هزینه و ریسک و با دریافت وام خارجی احداث کنیم؟

ذی نفع اصلی پروژه احداث خط ریلی رشت آستارا کشورهای هند و روسیه هستند. چرا این دو کشور در پروژه رشت آستارا سرمایه گذاری نمی کنند؟ در قرارداد جدیدی که مشهور به سرمایه گذاری روسیه در این خط ریلی شده است، روسیه فقط با اعطای یک خط اعتباری برای احداث این پروژه موافقت کرده است. از نظر اقتصادی معنای این چرخش از سرمایه گذاری به اعطای وام این است که کشور روسیه بنا ندارد در سود و زیان و مهمتر از آن، در ریسک های این پروژه سهیم باشد. چه این پروژه به سرانجام برسد، چه نرسد و ...، کشور روسیه وام اعطایی از ایران را با سودش پس خواهد گرفت. شاید مهمترین شاهد این مدعا این باشد که روسیه به مسیرهای آسیای میانه و دریای خزر روی آورده و درحال مدرن سازی بنادر استراتژیک این کشور است.

کشور آذربایجان که در بازی احداث خط ریلی رشت آستارا، هم از نظر اقتصادی و هم از نظر سیاسی برنده اصلی است تاکنون هیچ تلاشی برای ارتقای ظرفیت ریلی خود انجام نداده و به تعهد خویش مبنی بر سرمایه گذاری 500 میلیون دلاری در احداث زیرساخت های مرتبط عمل نکرده است. ... اگر توسعه این خط به کریدور زنگ زور مرجح است، چرا آذربایجان هیچ تلاشی نمی کند.

 اگر عبور از کشور آذربایجان تا این حد جذاب است چرا از ترانزیت ترکیبی استفاده نمی شود. یعنی، کالا تا رشت با قطار حمل شود، از رشت تا آستارا یا حتی خود روسیه با تریلی خوب این راه حل کاملا در دسترس است.

راه آهن اینچه برون گرگان نیز با نیت مشابهی احداث شد. همان طور که گفته شد، مطابق داده های سال 1400، هر پنج روز یک زوج قطار مسافری در این مسیر حرکت می کند و سالانه 400 هزار تن از روی این خط بار حمل می شود. حال آن که این خط ریل از شرق دریای خزر، خط راه آهن سراسری کشور را به آسیای میانه متصل می کند. زمان احداث گفته می شد راه آهن مذکور اقتصاد استان گلستان را دگرگون کند. متأسفانه هیچ یک از این انتظارات تحقق پیدا نکرد.

در تحلیل موضوع ترانزیت باید به این نکته کلیدی توجه کرد که تصمیم گیرنده اصلی در انتخاب مسیر ترانزیت، صاحبان کالا و شرکت های فورواردر هستند و دولت ها تنها نقش تسهیل کننده از نظر مقررات و تأمین زیرساخت ها دارند. لذا این پرسش کلیدی قابل طرح است که چرا این عاملان اقتصادی از مسیرهای موجود ترانزیت ایران استفاده نمی کنند و راه های دیگر را ترجیح می دهند.

سخن آخر اینکه اگر به هر دلیلی تصمیم گیران کشور به این جمع بندی رسیده اند که خط آهن رشت آستارا را احداث کنند و بر این باورند که فقدان این زیرساخت مانع اصلی ترانزیت است، پیشنهاد می شود ترتیبات بازی به نحوی تنظیم شود که سایر ذی نفعان پروژه نیز در منافع و هزینه های آن دخیل شوند. راه حل متعارف در چنین موقعیت هایی تشکیل یک شرکت مشترک (کنسرسیوم) متشکل از طرف های ایرانی، روسی، هندی و آذربایجانی است. این راه حل، اولا ارزیابی هزینه - فایده پروژه توسط سایر ذی نفعان را نیز فعال می کند و در خصوص توجیه فنی اقتصادی پروژه اطمینان بیشتری حاصل می شود. ثانیا کشور آذربایجان در برابر کنسرسیومی متشکل از سه کشور مذکور، نمی تواند به راحتی کارشکنی کند و ریسک سیاسی ... تا حدی کاهش پیدا می کند  ( تین نیوز/ کد خبر 258235). ستاد ترانزیت با بررسی عبور این قطار، می تواند نقش بسیار موثری در افزایش قطارهای ترانزیت ایفا نماید.

پا نوشت:

1- تین نیوز / کد خبرها 256290، 256899، 256955،  257005،  258929

عباس قربانعلی بیک وبلاگ‌نویس آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید

منبع: تین نیوز

کلیدواژه: راه آهن اینچه برون جمهوری آذربایجان قطار روسیه راه آهن رشت آستارا آهن رشت آستارا سرمایه گذاری تین نیوز راه آهن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۷۱۴۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فرصت ایران و امارات برای دستیابی به بازارهای شمال و جنوب و رونق ترانزیت 

وزیر راه و شهرسازی و رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و امارات گفت: کشورهای ایران و امارات نقشی برجسته در مسیر کریدور شمال - جنوب دارند و با تصمیمات راهبردی می‌توانند نقش بی بدیلی را در دستیابی به بازارهای شمال و جنوب برای خود رقم بزنند.

به گزارش ایسنا، مهرداد بذرپاش - وزیر راه و شهرسازی و رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و امارات - در نشست این کمیسیون که صبح امروز (چهارشنبه) در ابوظبی برگزار شد، با ابراز خرسندی از برگزاری این نشست بعد از ۱۰ سال گفت: امیدواریم که این نشست سرآغازی بر رشد روابط اقتصادی دو کشور باشد.

وزیر راه و شهرسازی با بیان این که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر توسعه روابط با کشورهای همسایه است، گفت: کشور امارات در این سیاست نقش ویژه و برجسته‌ای دارد.

بذرپاش در ادامه با اشاره به حجم مبادلات تجاری بیش از ۲۷ میلیارد دلاری ایران و امارات، توضیح داد: این که امارات در رتبه دوم شرکای تجاری ایران قرار دارد، امارات را به یک شریک راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران تبدیل کرده است. از این رو ایران به‌رغم سنگ‌اندازی‌های بدخواهان، هیچ محدودیتی را برای گسترش روابط دو کشور و توسعه تجارت مشترک قائل نیست.

وزیر راه و شهرسازی در ادامه توضیح داد: کشورهای ایران و امارات نقشی برجسته در مسیر کریدور شمال - جنوب دارند و با تصمیمات راهبردی می‌توانند نقش بی بدیلی را در دستیابی به بازارهای شمال و جنوب برای خود رقم بزنند.

بذرپاش ادامه داد: دسترسی به بازارهای روسیه و کشورهای آسیای میانه از طریق ایران و بالعکس دسترسی به بازارهای جنوب می‌تواند فرصت بسیار خوبی را برای توسعه روابط ترانزیتی بین دو کشور ایجاد کند.

به گفته وزیر راه و شهرسازی، موضوع بعدی توانمندی‌های جمهوری اسلامی ایران و شرکت‌های دانش‌بنیان در فناوری‌های نو و به‌ویژه در زمینه هوش مصنوعی است که می‌تواند زمینه ای مهم برای همکاری بین دو کشور باشد.

وزیر راه و شهرسازی با اشاره به ضرورت تسهیل فرایندهای حمل‌ونقل بین دو کشور گفت: زیرساخت‌های فرایند تجارت مانند حمل‌ونقل و تشریفات گمرکی موضوعی است که تجار را درگیر کرده و به‌رغم اقدامات قابل توجهی که صورت گرفته و تجارت بین دو کشور را به ۲۷ میلیارد دلار رسانده، ضرورت اتخاذ تصمیماتی شجاعانه و سازنده در این زمینه احساس می‌شود.

بذرپاش ادامه داد: در حال حاضر حمل کالا بر اساس رویه کنوانسیون تیر از مبدا امارات متحده عربی به مقصد ترکیه از طریق بندر شهید باهنر و گمرک خروجی بازرگان با هدف اجرایی سازی این کنوانسیون از طریق گمرکات دریایی و توسعه ترانزیت دو کشور در جریان است.

وی با اشاره به ضرورت رفع محدودیت‌های ایجاد شده در بازرسی‌ها و ترخیص کالاها، به ویژه کالاهای فاسدشدنی و قرنطینه‌ای و تسهیل تشریفات اداری و بندری و لجستیکی در بنادر، گفت: باید در راستای کاهش این تشریفات غیرضروری که باعث افزایش صادرات بین دو کشور و کاهش هزینه‌های این امر می‌شود، گام برداشت.

وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: در حوزه فعالیت‌های هوایی و شرکت‌های هواپیمایی پرواز حدود ۳۲۰ پرواز در هفته، گواه حجم فعالیت‌های اقتصادی و گردشگری بین دو کشور است و امیدواریم در حوزه فعالیت‌های بندری و جاده ای نیز هر چه سریع‌تر به افق‌های تعریف شده دسترسی پیدا کنیم.

رئیس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و امارات تاکید کرد: موضوع رفع مشکلات بانکی از جمله افتتاح حساب برای اشخاص حقیقی و تجار ایرانی و تسهیل خدمات بانکی نیز که بر سر راه فعالین تجاری و اقتصادی دو کشور قرار دارد، باید یکی از زمینه‌های مورد بحث طرفین باشد.

وی گفت: در نشست‌های کارشناسی و مقدماتی نیز هیئت ایرانی و اماراتی توافقات خوبی بین طرف‌ها و شرکت‌ها و بخش‌های دولتی ایجاد شده است.

بذرپاش همچنین با تاکید بر ضرورت توسعه همکاری‌های بخش انرژی بین دو کشور گفت: پیش‌تر نیز همکاری‌ها در زمینه انرژی مورد تاکید قرار داشت و در این اجلاس نیز به عنوان یکی از اهداف مهم تعیین شده که نیازمند تصمیماتی جدی در این بخش است.

تاکید وزیر اقتصاد امارات بر توسعه روابط با ایران در همه حوزه‌ها 

طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی، بن الطوق الماری وزیر اقتصاد و رئیس طرف اماراتی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و امارات در این اجلاس ضمن استقبال از سرمایه گذاری در ایران گفت: روابط دو کشور باید در تمامی حوزه‌ها توسعه پیدا کند. تعداد زیادی از شرکت‌های ایرانی در امارات مشغول فعالیت هستند؛ امارات از سرمایه گذاری در ایران استقبال می‌کند.

وزیر اقتصاد امارات جلسه امروز را نشانی از عزم ایران و امارات برای توسعه روابط به همت دولت‌های دو کشور دانست و افزود: در ایام گذشته روابط اقتصادی و تجاری بین دو کشور به خوبی توسعه پیدا کرده بود، اما باید روابط در تمامی حوزه‌ها توسعه پیدا کند.

بن الطوق الماری تصریح کرد: کشور امارات در بین شرکای تجاری خود بعد از چین بالاترین میزان روابط تجاری را با ایران دارد که سال گذشته هم این میزان ۱۷ درصد افزایش پیدا کرده است.

وی افزود: حجم تجارت و صادرات از امارات به ایران در سال گذشته به ۲۷ میلیارد دلار رسیده است که نشان می‌دهد طرفین علاقه‌مند به توسعه روابط در تمامی حوزه‌ها هستند. تعداد زیادی از شرکت‌های ایرانی در امارات مشغول فعالیت هستند و امارات از سرمایه گذاری در ایران استقبال می‌کند.

انتهای پیام